Τι είναι οι διαταραχές της ομιλίας;
Τα περισσότερα παιδιά κάνουν κάποιες φορές λάθη καθώς μαθαίνουν να λένε νέες λέξεις. Μια διαταραχή στην άρθρωση, συμβαίνει όταν το λάθος συνεχίζεται και μετά από κάποια ηλικία. Ο κάθε ήχος κατακτιέται σε διαφορετική ηλικία. Οι διαταραχές της ομιλίας περιλαμβάνουν τις διαταραχές της άρθρωσης και τη φωνολογική επεξεργασία.
Οι ενήλικες μπορεί να έχουν διαταραχές της ομιλίας;
Οι ενήλικες μπορεί εξίσου να παρουσιάσουν διαταραχή της ομιλίας. Ορισμένοι ενήλικες συνεχίζουν να εμφανίζουν τις δυσκολίες που αναπτύχθηκαν από την παιδική ηλικία, ενώ μερικοί άλλοι πιθανό να αναπτύξουν διαταραχές στην ομιλία μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση. Οι μορφές των διαταραχών της ομιλίας ενηλίκων είναι γνωστές με την ονομασία απραξία ομιλίας ενηλίκων και δυσαρθρία.
Ποια είναι μερικά από τα σημάδια της διαταραχής της άρθρωσης;
Η διαταραχή της άρθρωσης περιλαμβάνει δυσκολίες στην εκφορά των ήχων. Οι ήχοι μπορεί να αντικαθιστούνται από άλλον, να παραλείπονται, να προστίθεται άλλος ή να αλλάζει. Αυτά τα λάθη ενδεχομένως να μην επιτρέπουν στο άτομο να γίνεται κατανοητό από τους γύρω του.
Τα μικρά παιδιά συχνά κάνουν λάθη άρθρωσης. Για παράδειγμα ποπλλά μικρά παιδιά αντικαθιστούν τον ήχο /θ/ με τον ήχο /σ/ π.χ. σέλω αντί για θέλω ή μπορεί να παραλείπουν ήχους π.χ. νάνα αντί μπανάνα. Το παιδί ενδεχομένως να παρουσιάζει διαταραχή της άρθρωσης εάν συνεχίζει να κάνει τέτοιου είδους λάθη πέραν της αναμενόμενης ηλικίας.
Ποια είναι μερικά από τα σημάδια της διαταραχής της φωνολογικής επεξεργασίας;
Η διαταραχή της φωνολογικής επεξεργασίας περιλαμβάνει λάθη με ζεύγη ήχων. Για παράδειγμα όταν αντικαθιστώνται όλοι οι ήχοι που παράγονται στο πίσω μέρος του στόματος π.χ. /κ/ /γκ/ από αυτούς που παράγονται στο μπροστινό μέρος του στόματος π.χ. /τ/, /ντ/ (π.χ. όταν λέει ταλό αντί καλό, βώρο αντί δώρο κτλ).
Επίσης ένα άλλο σημάδι παρουσίας διαταραχής της φωνολογικής επεξεργασίας είναι όταν ένα παιδί πέραν της αναμενόμενης ηλικίας, εξακολουθεί να εκφέρει λέξεις που έχουν δύο σύμφωνα στη σειρά π.χ. μπατσάκι αντί μπρατσάκι.
Πως διαγιγνώσκονται οι διαταραχές της ομιλίας ;
Ο λογοθεραπευτής είναι ο επαγγελματίας που αξιολογεί παιδιά ή/και ενήλικες με διαταραχές του λόγου ή/και της ομιλίας. Ο λογοθεραπευτής ακούει το άτομο και μπορεί να χρησιμοποιήσει και ένα τεστ άρθρωσης προκειμένου να καταγράψει τα λάθη που γίνονται. Επίσης, λαμβάνει χώρα αξιολόγηση του στοματοπροσωπικού συστήματος προκειμένου να δει ο λογθεραπευτής εάν οι μύες του στόματος δουλεύουν σωστά. Ο λογοθεραπευτής ενδεχομένως να συστήσει θεραπεία της άρθρωσης σε περίπτωση που η παραγωγή των ήχων δεν είναι κατάλληλη για την ηλικία του παιδιού. Στα παιδιά, ο λογοθεραπευτής συχνά αξιολογεί και την γλωσσική ανάπτυξη προκειμένου να βεβαιωθεί για τη συνολική λειτουργικότητα της επικοινωνίας.
Τι προκαλεί τις διαταραχές της ομιλίας;
Ορισμένες φορές οι διαταραχές της ομιλίας συμβαίνουν χωρίς ο λόγος να είναι γνωστός. Ένα παιδί ενδεχομένως να μη μπορεί να μάθει πώς να παράγει σωστά τους ήχους ή να μάθει τους κανόνες της ομιλίας από μόνο του. Αυτά τα παιδιά ίσως να έχουν δυσκολία με την ανάπτυξη της ομιλίας κάτι που δε σημαίνει πάντα ότι θα το ξεπεράσουν από μόνα τους καθώς θα μεγαλώνουν.
Κάποιες φορές οι διαταραχές της ομιλίας μπορεί να είναι αποτέλεσμα άλλων δυσκολιών όπως:
Αναπτυξιακών διαταραχών (αυτισμός κτλ)
Γενετικά σύνδρομα (π.χ. Σύνδρομο Down)
Βαρηκοΐα–κώφωση
Νευρολογικές διαταραχές (π.χ. εγκεφαλική παράλυση)
